Is He coming?

Is he coming? Norman Rockwell

Liewer leser, ek begin weer met ʼn skildery van Norman Rockwell. Bestudeer dit ʼn bietjie, en besluit watter titel jy aan die skildery sou gee. Dit is ooglopend die vooraand van Kersfees. Die boetie en sussie kon van opgewondenheid en afwagting nie aan die slaap raak nie. Terwyl hulle ouers slaap, gaan hulle stilletjies af na die leefkamer waar die Kersfeesboom voorberei is, die kerskouse aan die kaggel gereed hang, en die huiskat hom ook tuisgemaak het. Wat is dit wat hulle aangetrek het na die leefkamer toe? Die opgewondenheid oor Kersvader wat op pad is. Kyk die mengsel van afwagting en verwondering op die dogtertjie se gesiggie. En die boetie kyk al op in die kaggel; hy is seker hy hoor al vir Kersvader daar van bo af afkom. Die titel vat die toneeltjie pragtig saam: “Is he coming?”

Ons weet almal wat die oudste Christelike gebed is – die Onse Vader, wat Jesus vir sy dissipels en al sy navolgers geleer het, en wat duidelike ooreenkomste met tradisionele Joodse gebede toon. Maar wat is die tweede-oudste Christelike gebed? Dit is ook die kortste, met net twee woorde in die Aramees, die taal wat Jesus en die Jode van daardie tyd gepraat het: “Maranatha” – aaneengeskryf in die Bybel, maar eintlik maran atha, “Kom, Here!” Voor enige van die boeke van die Nuwe Testament geskryf was, is dit reeds deur die vroeë Christene gebruik. Paulus en Johannes haal albei hierdie gebed aan, respektiewelik in 1 Korintiërs 16 vers 22 en Openbaring 22 vers 20.

Nou: ons verstaan almal hierdie gebed as ʼn versugting om die wederkoms van Christus, en dit is natuurlik so. Maar ek is vas oortuig dat daar ook ʼn ander betekenis in hierdie gebed opgesluit is, of was. Laat ek verduidelik.

In my vorige blog het ek verwys na die maaltye wat Jesus na sy opstanding met sommige van sy volgelinge gehad het. Eerstens: ons kan ons voorstel hoedat, telkens nadat Jesus op ʼn wonderbaarlike wyse êrens aan ʼn groepie van sy volgelinge verskyn en saam met hulle geëet het (die sunalizomenos!) hierdie nuus soos ʼn veldbrand sou versprei onder Sy mense, net soos vroeër die nuus van sy opstanding. Tweedens: ons lees in Handelinge hoedat die eerste Christene die gebruik gehad het om altyd saam te eet (Handelinge 2:42 “Hulle het hulle heelhartig toegelê op die leer van die apostels en die onderlinge verbondenheid, die gemeenskaplike maaltyd [as uiting van hulle diepe verbondenheid] en die gebede”). Neem nou hierdie twee dinge saam, en ek is vas oortuig van die volgende: waar ook al daar ʼn groepie gelowiges besig was om saam te eet, het daar by hulle die  lewende verwagting en opgewondenheid geheers: “Sê nou maar net Jesus verskyn ook nou en kom eet saam met ons? Wie sê Hy gaan ons nie onverwags verras met sy teenwoordigheid, soos Hy al reeds gedoen het waar ander medegelowiges besig was om saam te eet nie?!?” Of, in aansluiting by die titel van die skildery: daar was by hulle die afwagting “Is He coming?!?” Daar was ʼn soort antisiperende vreugde en hoop wat geheers het by hulle etes. Rockwell se skildery laat ons iets van daar die gevoelens verstaan. Ons kry tot vandag toe nog die naleef van daardie verwagting in die algemeenste Duitse tafelgebed: “Kom Herr, sei unser Gast…”, “Kom Here, wees ons Gas…” (hoewel Hy eventueel altyd die Gasheer word).

Ons Nagmaalsvierings het lankal nie meer daardie karakter nie. Dit het ʼn stroewe, formele geleentheid geword. Daar moet ʼn bepaalde erns wees, want die Nagmaal is onder ander ook ʼn “in memoriam” maaltyd, waartydens ons Jesus se dood gedenk. Maar dit is baie meer: dit moet ʼn vreugde-ete wees. Solank daardie blydskap ontbreek, is ons Nagmaalsetes ʼn verarmde geleentheid.

Ek laat ons manier van nagmaalsviering daar, en lig nog ʼn laaste aangrypende gedagte uit. Daar is een belofte in die Bybel, sekerlik een van die mooistes, persoonlik aan jou en my gerig, wat ook verband hou met die intimiteit en verbondenheid van ʼn maaltyd. Watter belofte is dit? Openbaring 3 vers 20: “Kyk, Ek staan by die deur en Ek klop. As iemand my stem hoor en die deur oopmaak, sal Ek by hom [of haar] ingaan en saam met hom die feesmaal hou, en hy met My.”

 Twee naskrifte:

W Holman Hunt het die versie in Openbaring baie mooi versinnebeeld in sy skildery “The Light of the World” – google dit gerus. Daar is baie simboliek in die skildery. Een voorbeeld: kyk mooi na die deur. Sien jy enige deurhandvatsel? Nee. Die deur kan net van die binnekant af oopgemaak word.

Laastens iets wat Jack Macdonald, ons Anglikaanse predikant hier in Leuven, in een van die dagstukkies tydens Pinkster geskryf het, en wat ook ʼn ete as verwysing het:

Simone Weil was an Alsatian Jew, anarchist, activist and mystic. She died of TB in Kent whilst preparing to work for the Resistance in France. She is best known for her mystical book, Gravity and Grace.

She wrote her own rabbinical commentary on reading George Herbert’s poem “Love”:

“I heard by chance of the existence of those English poets of the 17th century who are named metaphysical. I discovered a poem called Love. I learned it by heart. Often I made myself say it over, concentrating all my attention on it and clinging with all my soul to the tenderness it enshrines. I used to think I was merely reciting it as a beautiful poem, but without my knowing it, the recitation had the virtue of a prayer. It was during one of these recitations that, as I told you, Christ himself came down and took possession of me. Until last September, I had never once prayed to God in all my life.”

Christus kon net van haar besit neem omdat sy haar hart se deur vir Hom oopgemaak het.

Hier is die gedig wat so ʼn heilsame invloed op haar gehad het:

Love III                –              George Herbert (3 April 1593 – 1 Maart 1633)

Love bade me welcome: yet my soul drew back,

Guiltie of dust and sinne.

But quick-ey’d Love, observing me grow slack

From my first entrance in,

Drew nearer to me, sweetly questioning,

If I lack’d any thing.

 

A guest, I answer’d, worthy to be here:

Love said: you shall be he.

I the unkinde, ungratefull? Ah my deare,

I cannot look on Thee.

Love took my hand, and smiling did reply,

Who made the eyes but I?

 

Truth Lord, but I have marr’d them: let my shame

Go where it doth deserve.

And know ye not, sayes Love, who bore the blame?

My deare, then I will serve.

You must sit downe, sayes Love, and taste my meat:

So I did sit and eat.